UZYSKANIE UPRAWNIEŃ
DO WYKONYWANIA, DOZOROWANIA I KIEROWANIA
PRACAMI GEOLOGICZNYMI W KATEGORII I-IX, XIII
Określa Ustawa Prawo Geologiczne i Górnicze (PGiG), o której mowa w art. 52 ust. 4,
z dnia 9 czerwca 2011 oraz szczegółowo Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii Dz. U. poz. 425, z dnia 31 marca 2016 r., zarządza się,
co następuje:
1. szczegółowe wymagania dotyczące wykształcenia,
2. kwalifikacje zawodowe oraz odpowiadający im zakres i wymiar praktyk,
Warunkami obligatoryjnymi dla uzyskania świadectwa nadającego kwalifikacje w zawodzie geologa jest:
1. Ukończenie studiów wyższych pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich w przedmiocie Nauk Geologicznych,
2. Odbycie właściwej praktyki tylko w zawodzie Geologa, określonej szczegółowo
w Ustawie PGiG, o której mowa w art. 52 ust. 4, z dnia 9 czerwca 2011, uszczegółowione w §4 Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii, Dz. U. poz. 425, z dnia 31 marca 2016 r.,
dla poszczególnych kategorii kwalifikacji do wykonywania, dozorowania i kierowania pracami geologicznymi.
Zaszeregowania kategorii kwalifikacji,
• kategoria I - poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów
• kategoria II - poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin objętych własnością górniczą, z wyjątkiem złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, wód leczniczych, wód termalnych i solanek, a także poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin objętych prawem własności nieruchomości gruntowej
• kategoria III - poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin objętych prawem własności nieruchomości gruntowej
• kategoria IV - poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów wód podziemnych, w tym wód leczniczych, wód termalnych i solanek, określanie warunków hydrogeologicznych związanych z: wykonywaniem odwodnień w celu wydobywania kopalin, wtłaczaniem wód do górotworu, wykonywaniem odwodnień budowlanych otworami wiertniczymi, wykonywaniem przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na wody podziemne, w tym powodować ich zanieczyszczenie, podziemnym bezzbiornikowym magazynowaniem substancji lub podziemnym składowaniem odpadów, składowaniem odpadów na powierzchni, poszukiwaniem i rozpoznawaniem kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, podziemnym składowaniem dwutlenku węgla, ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych, zakończeniem lub zmianą poziomu odwadniania likwidowanych zakładów górniczych oraz wykonywanie i dokumentowanie prac geologicznych w celu wykorzystania ciepła Ziemi, a także projektowanie i wykonywanie otworów obserwacyjnych
• kategoria V - poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów wód podziemnych, z wyjątkiem wód leczniczych, wód termalnych i solanek, określanie warunków hydrogeologicznych związanych z: wykonywaniem odwodnień budowlanych otworami wiertniczymi, wykonywaniem przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na wody podziemne, w tym powodować ich zanieczyszczenie, podziemnym bezzbiornikowym magazynowaniem substancji lub podziemnym składowaniem odpadów, składowaniem odpadów na powierzchni, ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych, oraz wykonywanie i dokumentowanie prac geologicznych w celu wykorzystania ciepła Ziemi, a także projektowanie i wykonywanie otworów obserwacyjnych
• kategoria VI - określanie warunków geologiczno-inżynierskich na potrzeby: zagospodarowania przestrzennego, posadawiania obiektów budowlanych, w tym zakładów górniczych i budownictwa wodnego, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji lub podziemnego składowania odpadów, składowania odpadów na powierzchni, poszukiwania i rozpoznawania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, a także podziemnego składowania dwutlenku węgla
• kategoria VII - określanie warunków geologiczno-inżynierskich na potrzeby: zagospodarowania przestrzennego, posadawiania obiektów budowlanych (nie dotyczy obiektów budowlanych zakładów górniczych oraz budownictwa wodnego)
• kategoria VIII - wykonywanie prac kartografii geologicznej wraz z projektowaniem i dokumentowaniem tych prac (nie dotyczy map sporządzanych w ramach pozostałych kategorii kwalifikacji)
• kategoria IX - kierowanie i wykonywanie w terenie badań sejsmicznych i geofizyki wiertniczej, także przy użyciu środków strzałowych, wraz z projektowaniem i dokumentowaniem tych badań.
• kategoria XIII - wykonywanie czynności dozoru geologicznego nad pracami geologicznymi, z wyjątkiem badań wymienionych w pkt 9, a także kierowanie w terenie robotami geologicznymi wykonywanymi poza granicami obszaru górniczego, wykonywanymi bez użycia środków strzałowych albo gdy projektowana głębokość wyrobiska nie przekracza 100 m.
Praktyką jest udział w:
1) wykonywaniu dozoru prac geologicznych lub wykonywaniu prac kartografii geologicznej, lub wykonywaniu w terenie badań geofizycznych, lub kierowaniu w terenie robotami geologicznymi.
2) sporządzaniu projektów robót geologicznych i dokumentacji geologicznych
lub projektowaniu i dokumentowaniu prac kartografii geologicznej albo badań geofizycznych.
3) osób zatrudnionych w urzędzie obsługującym organ administracji geologicznej
w sprawdzaniu, ocenie, przyjmowaniu lub zatwierdzaniu projektów robót geologicznych
i dokumentacji geologicznych.
Praktykę można rozpocząć w przypadku osób ubiegających się o stwierdzenie posiadania kwalifikacji w zawodzie geolog w: kategorii I–IX – po zaliczeniu czwartego semestru studiów pierwszego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich albo po rozpoczęciu
studiów drugiego stopnia.
- do okresu praktyki zalicza się praktykę objętą programem studiów na studiach,
pod warunkiem że jest prowadzona na podstawie umowy dotyczącej praktyki, zawartej między uczelnią a przedsiębiorstwem geologicznym lub górniczym.
- praktykę odbywa się pod nadzorem osób uprawnionych do wykonywania takich samych
czynności objętych kwalifikacjami, o których stwierdzenie posiadania ubiega się osoba odbywająca praktykę.
§3.1. Praktyka, o której mowa w art. 52 ust. 4 Ustawy PGiG, dla osób ubiegających się
o stwierdzenie posiadania kwalifikacji w zawodzie geologa w kategorii:
• I–VII powinna trwać co najmniej: a) dwa lata przy sporządzaniu projektów robót geologicznych i dokumentacji geologicznych
• VIII powinna trwać co najmniej: a) dwa lata przy projektowaniu i dokumentowaniu prac kartografii geologicznej
• IX powinna trwać co najmniej dwa lata przy projektowaniu i dokumentowaniu badań geofizycznych
• XIII powinna trwać co najmniej rok przy wykonywaniu dozoru prac geologicznych lub kierowaniu w terenie robotami geologicznymi. W przypadku osób zatrudnionych w urzędzie obsługującym organ administracji geologicznej praktyka powinna trwać co najmniej dwa lata.
Poświadczenia odbycia praktyki:
• wykaz projektów i dokumentacji sporządzonych z udziałem kandydata poświadczony przez:
- podmiot, na rzecz którego sporządzono opracowania;
- archiwum geologiczne, w którym przechowuje się opracowania;
- pracodawcę;
• wskazanie osoby nadzorującej sporządzanie projektów i dokumentacji (koniecznie
z podaniem numeru uprawnień);
• poświadczenie odbycia praktyki przy wykonywaniu dozoru prac geologicznych
lub kierowaniu w terenie robotami geologicznymi;
• świadectwa pracy lub zaświadczenia o zatrudnieniu;
• opinię o przebiegu pracy zawodowej - poświadczone przez pracodawcę;
• inne dokumenty (np. poświadczające inne kwalifikacje posiadane przez kandydata).
3. Kandydat spełniający warunki zakreślone w rzeczonych normach prawnych, nabywa prawo do ubiegania się o stwierdzenie odpowiednich kwalifikacji w postępowaniu wnioskowym, kierowanym do właściwej ze względu na kategorię komisji:
-Komisji Egzaminacyjnej celem stwierdzania kwalifikacji geologicznych kategorii I-IX działającej przy Ministrze Środowiska.
-Komisji Egzaminacyjnej celem stwierdzania kwalifikacji geologicznych kategorii XIII działającej przy Marszałkach Województw.
4. Dwuetapowy zakres wymagań egzaminacyjnych:
I Etap w formie pisemnej – w formie testu, którego celem jest sprawdzenie zakresu
i poziomu wiedzy zawodowej, w tym znajomości przepisów prawa w dziedzinie:
• prawa geologicznego i górniczego (kat. I – IX),
• prawa ochrony środowiska (kat. I - IX),
• prawa wodnego (kat. IV i V),
• prawa budowlanego (kat. VI i VII)
- oraz w zakresie niezbędnym do wykonywania prac geologicznych (w odpowiedniej kategorii geologicznej), a także wykazania umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy zawodowej.
https://bip.mos.gov.pl/uprawnienia-geologiczne/
II Etap w formie ustnej - do etapu ustnego dopuszcza się osoby, które w etapie pisemnym
odpowiedziały poprawnie na co najmniej 75% pytań testowych. Egzamin ustny obejmuje
co najmniej sześć pytań, sprawdzających znajomość wiedzy zawodowej, w tym znajomość
przepisów prawa.
Przykładowe pytania testowe z wcześniejszych lat (dla kategorii I-IX) zamieszczone są
na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Środowiska:
https://bip.mos.gov.pl/uprawnienia-geologiczne/przykladowe-pytania-egzaminacyjne/
UZYSKANIE UPRAWNIEŃ GEOLOGICZNYCH:
1. Ukończenie studiów, których program umożliwia nabycie wiedzy i umiejętności
w zakresie nauk geologicznych, w myśl §2 pkt. 1 lit. A, i pkt. 2 lit. A, pkt. 3 lit a, pkt.4 lit. B, Rozporządzenia MŚ Dz.U. Poz. 425, z dn. 31.03.2016 r.
2. Co najmniej 2 letnia praktyka zawodowa w zależności od kategorii
oraz ściśle określona ilość i rodzaj projektów, w myśl §3.1 pkt. 1 lit. A, pkt. 2 lit a, pkt. 3 lit a i pkt. 4. oraz uszczegółowione w §4, Rozporządzenia MŚ, Dz.U.
Poz. 425, z dn. 31.marca 2016 r.
3. Złożenie wniosku o przystąpienie do egzaminu państwowego wraz ze stosowną opłatą.
4. Zdanie egzaminu z pozytywnym skutkiem.
opracowała dr Elżbieta Machaniec, 30 marca 2019