W 1886 roku, z chwilą rozdzielenia muzeum mineralogicznego na gabinety – Mineralogiczny i Geologiczny – przy Gabinecie Geologicznym powstała podręczna biblioteka, którą opiekował się profesor Władysław Szajnocha.
Początkowo księgozbiór liczył 335 książek, 40 map, 3 atlasy i mieścił się w Collegium Physicum przy ul. św. Anny 6.
W 1925 roku księgozbiór liczył już:
- 3613 woluminów książek i broszur
- 965 tomów czasopism
- 1819 arkuszy map topograficznych i geologicznych.
Księgozbiór znajdował się w pokoju prof. W. Szajnochy oraz w małej sali na drugim piętrze, nazwanej czytelnią. Przy tworzeniu biblioteki podręcznej Gabinetu Geologicznego dyrektor, W. Szajnocha, starał się zgromadzić najnowszą literaturę geologiczną polską tzn. odnoszącą się do ziem polskich, oraz literaturę zagraniczną. Brak środków finansowych nie zawsze pozwalał na realizacje tych celów. Jednak liczne dary polskich instytucji naukowych i zagranicznych oraz osobiste dary profesora pozwoliły na zgromadzenie bardzo cennej literatury geologicznej. Brakujące materiały naukowe sprowadzano z Wiednia lub Warszawy.
W pokoju profesora Szajnochy znajdował się księgozbiór dotyczący geologii Polski, b. Austro-Węgier, Niemiec, monografie, podręczniki geologiczne, paleontologiczne, paleobotaniczne, petrograficzne i mineralogiczne.
Biblioteka oferowała bogaty zbiór broszur obejmujących przede wszystkim literaturę geologiczną dotyczącą Polski (tzw. polonica), a także odbitki prac dotyczące Austrii, Węgier, Czech, Niemiec, Włoch, Rosji etc.
W czytelni znajdowały się głównie wydawnictwa przyrodnicze, publikacje Polskiej Akademii Umiejętności (m.in. Pamiętnik Fizjograficzny, Kosmos) oraz czasopisma zagraniczne (niemieckie, rosyjskie, francuskie, amerykańskie i inne). Zbiory kartograficzne zawierały mapy geograficzne, topograficzne i geologiczne, liczne mapy austriackie, pruskie oraz rosyjskie dotyczące ziem polskich.
Biblioteka Gabinetu Geologicznego posiadała katalog kartkowy, założony w 1917 roku, a ukończony w 1925 roku.
Regulamin korzystania z biblioteki był surowy i zezwalał na korzystanie ze zbiorów jedynie na terenie zakładu.
W 1962 roku biblioteka została przeniesiona do nowego budynku przy ul. Oleandry 2A, gdzie każdy zakład (geologia, mineralogia, paleontologia) posiadał własny księgozbiór, którym opiekowali się asystenci. W 1972 roku, po utworzeniu Instytutu Nauk Geologicznych i przyznaniu etatu bibliotekarza, powstała biblioteka ogólnoinstytutowa.
W 2017 r. nastąpił nowy rozdział w historii Biblioteki, która z dotychczasowej siedziby, po przeszło pól wieku, została przeniesiona do nowo wybudowanego budynku na Kampusie UJ przy ul. Gronostajowej 3A. Biblioteka zyskała zupełnie nowe pomieszczenia z najnowocześniejszym sprzętem i wyposażeniem (m.in. stanowisko do samodzielnego wypożyczania książek oraz wrzutnię ułatwiającą zwrot wypożyczonych materiałów nawet podczas zamknięcia Biblioteki).
Bibliografia:
Czarniecki, S., 1964. Zarys historii geologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków (Uniwersytet Jagielloński, Wydawnictwo Jubileuszowe, T. 14)
Szajnocha, W., 1926. Czterdziestolecie Gabinetu Geologicznego UJ (1886–1925). Rocznik PTG, 3: 1–60.